Taal verandert, waar ze in het jaar 1100 ‘Hebban olla vogala’ voor ‘Hebben alle vogels’ gebruikten, gaan wij wellicht steeds vaker woorden als lit en doekoe gebruiken. Straattaal dus. Een populair onderwerp wat zelfs de tv-makers bezighoudt, Praat Nederlands met me. Als tekstschrijver leek het mij een goed moment om mij eens te verdiepen in straattaal. Als rasechte Amsterdamse was ik in de veronderstelling dat ik wel ‘bij’ was, maar niets blijkt minder waar.
Algemeen beschaafd Nederlands verandert in Algemeen Cool Nederlands, of is deze term net zo achterhaald als mijn straattaal kennis? Woorden als ‘pattas’ (sneakers), ‘fattoe’ (grapje) en uitdrukkingen als ‘dikke scot’ (lekker voor je) en ‘da bomb’ (helemaal te gek) ken ik nog wel. Maar mijn kennis eindigt als ik de teksten van rapper Lijpe erbij haal. De lyrics van Lijpe-geen stress snap jij het nog?
Nu val ik niet in de doelgroep waarbij als ik zeg een deadline te hebben, mijn vriendje zegt ‘MOB.’, maar het is toch fijn om te weten wat ermee wordt bedoeld. Volgens een artikel in de Trouw is het de moeite waard om veel naar rappers te luisteren en deze taalvariant eigen te maken. Het ‘Smibanese woordenboek’, Smibanese is een mix van Surinaams, Antiliaans en Marokkaans, de voertaal van de Bijlmer (de Bims, omgekeerd Smib), heeft de landelijke kranten gehaald en is volledig uitverkocht.
Rappers zoals Rapper Donnie, Ronnie Flex en Lil Kleine hebben niet alleen de harten van hun doelgroep gestolen, hun populariteit reikt ook ver daarbuiten. En dat zou best wel eens door de slang die ze gebruiken kunnen komen. Want de verschillende talen gecombineerd met zelfbedachte of door elkaar gehusselde woorden leveren toch echt briljante taalvondsten op, die te goed bedacht zijn om alleen op straat te gebruiken.
Amperbroekie = string
Ballie vlakken = voetbal kijken
Bae = before anyone else, een soort van bestie dus
Hannah Montana = cocaïne
Kid = dik
De leven = van rapper Sef, het verkeerde lidwoord maakt het rebelser
Lotto = 5 euro
Millie = 1 miljoen euro
Ornop = porno
Pic = afkorting van epic, meer dan goed dus
Planga = (zone)bril
Prik = junkie drugs
Skeer = blut of gierig
Woolie = jas van Woolrich
#geenhaat = hiermee geef je aan dat de bedoelingen goed zijn
Meer straatkennis testen? Doe de quiz van RTIL-nieuws hier…
Bronnen:
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/01/19/zoek-op-feunen-fens-kech-a1589025
https://npofocus.nl/artikel/7586/waarom-verandert-de-nederlandse-taal
https://www.harpersbazaar.com/nl/cultuur-reizen/a6114/woorden-pubers-pubertaal-puberwoorden/